W przypadku śmierci bliskiej osoby rodzina musi załatwić szereg formalności, nie tylko tych związanych z pogrzebem. Dotyczyć mogą one między innymi konta bankowego, ubezpieczenia, jak również rozmaitych dokumentów, takich jak prawo jazdy. W poniższym tekście wyjaśniamy, co należy z nim zrobić, a także gdzie zgłosić fakt śmierci właściciela pojazdu. Wskazówki te pozwolą szybciej uporać się z wszelkimi czynnościami do wykonania.
Jakie urzędy powiadomić o śmierci właściciela prawa jazdy?
Na początek ważna informacja – zgodnie z obowiązującymi przepisami, prawo jazdy z chwilą śmierci jego posiadacza traci ważność. Nie można więc się nim posługiwać, co jednak nie powoduje, że nie może być przydatne. Jest to bowiem dokument, na podstawie którego da się potwierdzić tożsamość zmarłej osoby. Oznacza to, że możesz użyć go podczas zgłoszenia śmierci w Urzędzie Stanu Cywilnego, by uzyskać akt zgonu. (otrzymasz go także na podstawie dowodu osobistego zmarłego) Jest to zatem pierwsza instytucja, która powinna zostać poinformowana o śmierci właściciela prawa jazdy.
Drugą natomiast będzie wydział komunikacji, do którego jednak nie trzeba się udawać, jeżeli załatwione zostały już wszelkie formalności w USC. W takiej sytuacji wydział po prostu wykreśli zmarłego z ewidencji kierowców.
Śmierć właściciela pojazdu a dziedziczenie
Skoro wiesz już, co zrobić z dokumentami po zmarłej osobie, możemy wyjaśnić, co dzieje się z pojazdem, którego była właścicielem. W tym przypadku wszystko zależy od tego, czy zmarły pozostawił po sobie testament, czy też nie. Obie sytuacja warto omówić osobno.
Co dzieje się z pojazdem w przypadku śmierci właściciela? Analiza testamentu
Jeżeli właściciel samochodu sporządził testament, w którym wyraźnie wskazuje, kto otrzymuje go w spadku, sprawa jest prosta. Notariusz w takiej sytuacji wystawia akt poświadczenia dziedziczenia, który pozwoli Ci przerejestrować samochód (do omówienia tej procedury przejdziemy w dalszej części tekstu).
Jeśli jednak notariusz stwierdzi nieprawidłowości bądź pojawią się jakieś wątpliwości dotyczące testamentu, może odmówić wydania aktu. Odbędzie się wtedy postępowanie sądowe, które w niektórych przypadkach niestety trwa nawet kilka miesięcy.
Kto dziedziczy samochód po zmarłym, gdy nie ma testamentu?
Jeżeli testamentu nie ma, obowiązują przepisy prawa o dziedziczeniu, zgodnie z którymi prawo do rozporządzania spadkiem ma najbliższa rodzina (dziedziczenie ustawowe). W pierwszej kolejności jest to współmałżonek oraz dzieci zmarłego (jeśli ich nie ma, następnie w kolejce są rodzice i rodzeństwo). Osoby te dziedziczą spadek w równych częściach, co może doprowadzić do sytuacji, w której to samochód zostaje podzielony na kilku członków rodziny.
Muszą oni wtedy między sobą wyznaczyć nowego właściciela samochodu. Pozostałe osoby powinny wtedy zadecydować o odrzuceniu spadku, co jest jednoznaczne ze zniesieniem współwłasności.
Czy po śmierci trzeba zgłaszać do urzędu skarbowego fakt nabycia spadku?
Majątek nabywany drogą dziedziczenia podlega opodatkowaniu od spadku i darowizn. Tyczy się to także samochodów. Od tego wymogu istnieją jednak pewne wyjątki dotyczące wartości spadku i stopnia pokrewieństwa. Nie musisz płacić podatku, ani zawiadamiać o nabyciu spadku, jeśli:
- jego wartość nie przekracza 36 120 zł, a Ty należysz do I grupy spadkowej (małżonek, wstępni, zstępni, dzieci przysposobione, pasierb, ojczym, macocha, rodzeństwo, zięć, synowa, teściowie),
- jego wartość nie przekracza 27 090 zł, a Ty należysz do II grupy spadkowej (zstępni rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, małżonkowie rodzeństwa, małżonkowie rodzeństwa małżonków, zstępni i małżonkowie pasierbów),
- jego wartość nie przekracza 5733 zł, a Ty należysz do III grupy spadkowej (najdalsza rodzina i osoby niespokrewnione).
Jak przerejestrować samochód po zmarłym? Co trzeba zrobić?
Po otrzymaniu od sądu lub notariusza aktu poświadczenia dziedziczenia, możesz zająć się przerejestrowaniem samochodu po śmierci właściciela auta. Dokument ten potrzebny będzie Ci w wydziale komunikacji (lub w starostwie powiatowym), w którym załatwisz wszystkie formalności. Co jeszcze trzeba przedłożyć, by przerejestrować samochód? Musisz zabrać ze sobą:
- wniosek o rejestrację pojazdu,
- kartę pojazdu,
- dowód osobisty lub inny dokument potwierdzający tożsamość,
- dowód rejestracyjny auta.
W ramach całego procesu pobierane są opłaty urzędowe. Po mniej więcej 2-3 tygodniach rejestracja zostanie zakończona, a Ty staniesz się pełnoprawnym właścicielem pojazdu.
Jak wyrejestrować auto po otrzymaniu spadku?
Jeśli jednak z jakiegoś powodu nie chcesz dysponować samochodem po zmarłej osobie (na przykład z powodu złego stanu technicznego), możesz go po prostu zezłomować. Jak to zrobić? Wystarczy, że udasz się do odpowiedniej stacji demontażu i przedstawisz poświadczenie nabycia spadku. Po zezłomowaniu auta otrzymasz stosowne zaświadczenie, z którym następnie musisz udać się do wydziału komunikacji w celu wyrejestrowania auta po śmierci właściciela. Decyzja zostanie podjęta od razu.
Chcesz sprzedać pojazd po otrzymaniu spadku? Żeby to zrobić, musisz przerejestrować samochód, ponieważ tylko prawni właściciele są w stanie przeprowadzić taką transakcję.
Co dzieje się z ubezpieczeniem OC po śmierci właściciela auta?
Formalności po śmierci właściciela pojazdu dotyczyć mogą również ubezpieczenia OC, które w świetle polskiego prawa jest obowiązkowe. Jeżeli zmarły posiadał taką polisę, wszelkie związane z nią prawa i obowiązki przechodzą w całości na spadkobierców. Ubezpieczenie zostaje zatem przepisane na nowego właściciela (bądź właścicieli). Potrzebne jest do tego notarialne poświadczenie dziedziczenia.
Jeżeli jednak trwa jeszcze sądowe postępowanie spadkowe, masz obowiązek poinformowania towarzystwa ubezpieczeniowego o fakcie śmierci właściciela polisy. Musisz ją ponadto przedłużyć, jeśli wygaśnie do czasu zakończenia postępowania.
Jak natomiast wygląda ubezpieczenie OC, jeśli postanowisz wyrejestrować samochód? W takiej sytuacji polisa traci ważność. Niemniej, możesz przedstawić firmie ubezpieczeniowej zaświadczenie o zezłomowaniu i wyrejestrowaniu pojazdu. Otrzymasz wtedy zwrot składek za niewykorzystane ubezpieczenie (okres ten liczony jest od daty wyrejestrowania auta).
Wspomnieć trzeba jeszcze o pozostałych polisach, a więc AC, a także pakiecie assistance. Z racji tego, iż mowa tu o świadczeniach dobrowolnych, a nie obowiązkowych, z reguły ulegają one wygaszeniu po śmierci właściciela, choć tak naprawdę wszystko zależy od warunków uzgodnionych z ubezpieczycielem.
Formalności po śmierci bliskiej osoby mogą okazać się nie tylko bolesne, ale też męczące. I to niezależnie od tego, czy dotyczą prawa jazdy, przerejestrowania samochodu, czy może renty rodzinnej. Z tego powodu nasz zakład pogrzebowy chętnie pomaga naszym klientom w uporaniu się z przynajmniej częścią spraw do załatwienia. Zachęcamy do kontaktu w tej sprawie.