Organizacja pogrzebu bliskiej osoby to jedno z największych wyzwań, z jakimi przychodzi nam się zmierzyć w ciągu życia. Nic więc dziwnego, że rodzi wiele pytań, w tym te o czas trwania uroczystości. Jak długo trwa pogrzeb? Co o tym przesądza?
Co decyduje o tym, ile trwa pogrzeb?
Trudno jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie, ile trwa pogrzeb. Czas trwania uroczystości nie jest bowiem z góry określony żadnymi przepisami i zależy od wielu czynników. Które z nich mają największy wpływ na to, jak długo trwa pogrzeb?
- Rodzaj ceremonii. Ceremonie wyznaniowe, takie jak pogrzeb katolicki, zazwyczaj trwają dłużej niż ceremonie świeckie. Nie jest to jednak regułą. Rodzina zmarłego może bowiem chcieć, aby pogrzeb świecki stanowił kilkuetapową uroczystość realizowaną bez nadmiernego pośpiechu.
- Infrastruktura cmentarna. Jeżeli nekropolia nie ma kaplicy cmentarnej, w której mogłaby odbyć się msza żałobna i ostatnie pożegnanie zmarłego, czas trwania pogrzebu może być dłuższy. Kondukt żałobny musi bowiem pokonać dłuższy dystans do miejsca pochówku. Czasem wymaga to nawet przejechania kilku-kilkunastu kilometrów. Odprowadzenie trumny zajmuje więcej czasu również wtedy, gdy odległość grobu od kaplicy cmentarnej lub wejścia do nekropolii jest większa.
- Przebieg pogrzebu. Mimo że przebieg pogrzebu katolickiego jest z góry określony, nie da się jednoznacznie wskazać, ile będzie trwać msza pogrzebowa, przemarsz konduktu żałobnego i uroczystości nad grobem zmarłego. Ceremonię mogą dodatkowo przedłużyć salwy honorowe i mowy pogrzebowe wygłaszane na cmentarzu przez bliskich zmarłego. Z kolei to, jak będzie przebiegać pochówek świecki, zależy od rodziny nieżyjącego, oczywiście o ile nie pozostawił on żadnych wskazówek co do wyglądu uroczystości. Pogrzeb świecki nie jest celebrowany mszą świętą. Nie zawiera też symboli religijnych, choć nie jest to regułą. Jego plan i porządek rodzina ustala z mistrzem ceremonii. Taki pogrzeb odbywa się zwyczajowo w sali pożegnań znajdującej się w domu pogrzebowym lub na terenie cmentarza. Wbrew pozorom do obowiązków mistrza ceremonii nie należy wyłącznie napisanie i wygłoszenie mowy pogrzebowej. Czuwa on również nad tym, aby pogrzeb świecki przebiegał zgodnie z oczekiwaniami rodziny. Mistrz ceremonii może także podpowiedzieć pewne rozwiązania, które uczynią uroczystość niezapomnianą.
- Liczba uczestników pogrzebu. Im więcej osób postanowiło pożegnać zmarłego, tym zazwyczaj dłużej trwa pogrzeb. Duża liczba uczestników wydłuża bowiem czas dotarcia konduktu żałobnego do miejsca pochówku i czas składania kwiatów.
To, jak długo trwa pogrzeb, może zależeć również od liczby uroczystości organizowanych w danym czasie w określonej parafii czy też domu pogrzebowym lub cmentarza. Jeśli jest ich dużo, trzeba albo wybrać odleglejszy termin lub inne miejsce organizacji uroczystości, albo liczyć się z tym, że czas trwania pogrzebu może ulec skróceniu.
Ile trwa pogrzeb katolicki, a ile świecki?
W przypadku uroczystości w obrządku katolickim wyróżnia się dwa główne etapy ceremonii pogrzebowej – mszę świętą żałobną i odprowadzenie trumny z ciałem zmarłego do grobu. Pierwszy etap zwyczajowo trwa od ok. 40 minut do godziny. Drugi natomiast od kilku do kilkudziesięciu minut. Zwyczajowo po zamknięciu grobu składane są kwiaty i kondolencje najbliższej rodzinie, co dodatkowo wydłuża uroczystość.
W odróżnieniu od pogrzebu katolickiego pogrzeb świecki nie ma mszy świętej. Zajmuje więc mniej czasu – średnio do 30 minut. Nie oznacza to jednak, że czas pogrzebu świeckiego nie może być dłuższy, jeśli taka jest wola bliskich zmarłego. Doświadczony mistrz ceremonii pomoże zorganizować uroczystość bez nadmiernego pośpiechu i zgodnie z oczekiwaniami rodziny.
Do jego kompetencji należy również odprowadzenie zmarłego do miejsca wiecznego spoczynku. Przy grobie – tak jak w przypadku pogrzebu katolickiego – zanim urna z prochami lub trumna z ciałem zostanie złożona, mistrz ceremonii wygłasza ostatnią mowę pożegnalną.
Coraz częstszą praktyką – zarówno na pogrzebie świeckim, jak i katolickim – jest obecność trębacza lub skrzypaczki na cmentarzu. Taka oprawa muzyczna doda ceremonii należytej elegancji i pozwoli rodzinie godnie uhonorować życie bliskiej osoby, która odeszła.